Op de basisschool hadden we er allemaal ééntje: het poëziealbum en dat was écht heel belangrijk! Iedereen moest er een gedicht in achterlaten en er iets moois van maken: natuurlijk met prachtige en grappige poeziëalbum versjes van vroeger! In dit item laten we je de mooiste poëzie album tekst, rijmpjes, gedichtjes zien en de geweldige poeziealbum versjes van vroeger! Maar hoe is de poëziealbum traditie ontstaan eigenlijk?
Wat is de geschiedenis van het Poëziealbum?
Misschien had je het niet verwacht, maar het poëziealbum is een Duitse traditie, die zich pas later over Europa verspreidde. Het eerste poëziealbum dateert van ongeveer 1820 en werd oorspronkelijk door vrouwen -dames uit de hogere sociale klassen- gebezigd. Er stonden mooie of grappige poeziëalbum versjes en plaatjes in. Met vaak schuin op de pagina korte, grappige poëziealbum versjes als ’tip tap top, de datum staat op zijn kop’. Poëziealbum versjes van vroeger kennen dus echt een lange geschiedenis.
Poëziealbum versjes van vroeger: ‘Als je later een dametje bent’
Als je later een groot dametje bent,
met opgestoken krulletjes.
En allerlei mooie spulletjes,
een hoedje met pompoentjes,
en hoog gehakte schoentjes,
een japonnetje van zij,
ach denk dan ook eens aan mij!
Deze albums waren vaak luxueus vormgegeven en dienden als plekken om inspirerende gedichten, literaire citaten, tekeningen en persoonlijke boodschappen te verzamelen. Zo is het dus uiteindelijk gekomen, een traditie de we tot wel 1995 hebben aangehouden.
Poëziealbum versje van de schooljuf
Uit de hemel teder,
ziet de Here God
Op kind’ren neder.
Onthoud dat lieve ….
Luister naar Zijn stem.
Laat door niets je hind’ren,
om te gaan tot Hem.
Het poëziealbum begon in Duitsland, maar verspreide zich over Europa
Het poëziealbum was aanvankelijk gekoppeld aan het “meisjes onderwijs” (tja, vroeger kende we natuurlijk ook de huishoudschool), als een manier om poëzie en literatuur te bevorderen. Het werd gezien als educatie, om het schrijven, lezen en de “artistieke vaardigheden van jonge vrouwen te ontwikkelen”.
Versje van vroeger: ‘ik lag in mijn tuintje en sliep’
Ik lag in mijn tuintje en sliep.
Toen kwam er een engel die riep:
vlug, vlug, je moet ontwaken,
om voor ….. een versje te maken!
Dit heb ik toen snel gedaan,
waardoor onze vriendschap voor altijd zal voortbestaan!
Dit idee van het bijhouden van een album voor poëzie begon al snel populair te worden in andere Europese landen, zoals in Nederland, waar het snel bijzonder geliefd werd onder meisjes en jonge vrouwen, en dat tot wel 1990.
Poëziealbum versjes van vroeger: ‘Vergeet mij niet!’
Ik vond een heel mooi bloempje.
Hoe ik het noemen zal?
Ik vond het in de duinen,
ik zocht het overal.
Het lag zo half verdwenen,
verdwenen in het riet
Het was of het wou zeggen:
Vergeet mij niet!
In Nederland bloeide de cultuur van het poëziealbum op in de late 19e en vroege 20e eeuw. Tijdens deze periode werden poëziealbums beschouwd als echt waardevolle bezittingen en vaak waren ze prachtig versierd met kanten randen, satijnen linten, bloemmotieven en andere decoraties.
Poëziealbum versje: ‘Klavertje van vieren’
Ik ga dit blad versieren,
met een klein schilderstuk.
Een klavertje van vieren,
men zegt ‘het brengt geluk!’
En als het geluk niet komen wil?
Dan sla je even snel,
je album hierbij open,
dan komt het zeker wel!
Meisjes zouden hun vrienden, familieleden en leraren vragen om bijdragen te leveren in hun albums; iets wat zij tot ver in de 20e eeuw hebben gedaan. Erg populair ware vrome versjes, of grappige poëziealbum plaatjes en versjes.
Poëziealbum versje: ‘Haantje en Hennetje’
Een haantje en een hennetje.
Een potlood en een pennetje.
Die horen bij elkaar.
En jij en je vriendje,
die vormen ook een paar.
Deze bijdragen bestonden uit persoonlijke rijmpjes, gedichten, handgeschreven boodschappen, tekeningen en soms zelfs kleine kunstwerken; zó schattig en zó nostalgisch ondertussen. Daarom deel ik deze graag met liefhebbers op Huishoudwiki.nl in de rubriek Nostalgie!
Poëziealbum versjes van vroeger: ‘Ik droomde dat we vleugeltjes kregen’
Ik droomde dat we vleugeltjes kregen,
is dat niet spannend zeg?
En ’s morgens om kwart voor negen,
vlogen we samen weg.
We wuifden naar het schoolgebouw,
en iedereen stond paf.
Maar oh wat jammer nou,
toen liep de wekker af!
Het poëziealbum veranderde door de jaren heen van een literair gehalte naar rijmpjes en gedichtjes, met als hoofddoel om herinneringen aan vriendschappen en speciale momenten te bewaren, en elkaar vooral te vertellen altijd héél lief, braaf en vroom te zijn.
Het poëziealbum versje: ‘Bevriend met kleine dingen’
Wees bevriend met kleine dingen.
Met een vlindertje dat stoeit.
Met de vogeltjes die zingen.
Met een kleine bloem die bloeit.
Met de heldere regendruppels.
Met een beetje zonneschijn.
Wees bevriend met klein dingen,
en je zult heel gelukkig zijn!
Hoewel het poëziealbum steeds minder populair werd, heeft het een nostalgische en emotionele waarde behouden voor de vele vrouwen die ze hebben bewaard vanuit hun jeugd. Hier zie je mooie poëziealbum plaatjes die we vroeger uitkozen!
Mooi poëziealbum versje van vroeger: ‘Vergeet mij niet!’
Wat vlug! zei de mug.
Erg stoer, zei de boer.
Da’s recht! zei de knecht.
Wat mooi! zei de vlooi.
Wat lang! zei de slang.
’t Is fraai! zei de haai.
Maar ik, ik zeg dit alles niet.
Ik zeg alleen: vergeet mij niet!
Tegenwoordig worden poëziealbums soms nog steeds gebruikt; uiteraard niet om aan elkaar uit te lenen voor het schrijven van versjes, maar puur om terug te lezen en als verzamelobject. Zo zijn zelfs poëziealbumplaatjes gewoon nog hartstikke populair.
Poëziealbum versjes van vroeger: ‘Het viooltje en de lelie’
Een viooltje en een lelie,
die stonden langs een pad.
De storm kwam opgestoken.
En sloeg hen beiden plat.
De lelie is gebroken,
maar het viooltje niet.
Denk er dus maar vaak aan:
De grootheid doet het niet!
