Waarvoor werd koper vroeger gebruikt?

 

Ouderwetse koperen ketels uit grootmoeders tijd! Locatie: museum de Hooglanden, foto: S.v.d. Ent
Ouderwetse koperen ketels uit grootmoeders tijd! Locatie: museum de Hooglanden, foto: S.v.d. Ent

Koper. We gebruiken het vaker dan we denken, zo waren onze stuivers natuurlijk van koper (en wat stonken je vingers daarvan). Daarnaast wordt koper in vele bedradingen en elektronica gebruikt. Maar vroeger? Vroeger waren het andere tijden, en werd koper gebruikt voor vele huishoudelijke toepassingen! En wel heel veelzijdig; koper hoorde er écht bij in het ouderwetse huishouden.

Koper in het vroegere, dagelijks leven

Gaan we eeuwen terug in Europa, dan zien we een groot gebruik van koper in huisraad. Zelfs ik kan het me nog herinneren dat sierlijke plantenbakken, met ornamenten van koper gemaakt in de vensterbanken stonden. In de jaren 70 gold het al als ouderwets, maar lang daarvoor absoluut niet.

Koperen warmhoudplaat voor thee van vroeger. Foto SvdEnt (museum de Hoogelanden)
Koperen warmhoudplaat voor de theepot in vroegere tijden. Foto SvdEnt (museum de Hoogelanden)

Het Belgische Dinant vroeger als “koper hoofdstad” van Europa!

De koper hoofdstad van de lage landen was het Belgische Dinant! Wie er wel eens geweest is weet wat een fabuleus gelegen plek dit is aan de oevers van de maasvallei, met de rotswand op de achtergrond. Het bijzondere is dat het Belgische Dinant beroemd was binnen heel Europa om de overweldigende productie van koperen huishoudelijke potten en pannen. Dinant stond echt bekend om de rijke koperambachten en was een belangrijk centrum het vervaardigen van koperen gebruiksvoorwerpen, zoals keukengerei, potten en pannen, maar ook sierlijke, decoratieve items voor thuis. De stad had een lange traditie van koperbewerking en stond wereldwijd bekend om de hoge kwaliteit van zijn koperen producten. Ook emaille producten waren in zwang en werden veelvuldig geproduceerd.

Koperen handgrepen aan oude kastjes.
Koperen handgrepen aan oude kastjes.

Naast potten en pannen, ketels en bloempotten, werd koper gebruikt voor sierlijke handgrepen van kastjes, maar bestonden ouderwetse telefoontoestellen voor een deel uit koper. Dus grepen, onderdelen (pendules) van klokken en wat al niet meer bestond uit koper!

Ouderwetse telefoon voor aan de muur met koper.
Ouderwetse telefoon voor aan de muur met koper.
Oude wandklok met koperen pendule
Oude wandklok met koperen pendule