Wat zijn nu precies keramische tegels?

 

Keramische wandtegels, ongeschikt voor de vloer.
Keramische wandtegels, ongeschikt voor de vloer.

Er zijn zoveel soorten tegels te koop, dat het niet altijd duidelijk is of iets al dan niet keramisch is. Wanneer is een tegel keramisch en wat is de meerwaarde?

Keramische tegels zijn gemaakt van op zeer hoge temperatuur gebakken klei, of klei-achtige grondstoffen. Tijdens dit proces ondergaan de kleideeltjes een verglazingsproces waardoor de tegel hard, slijtvast en duurzaam wordt. Vaak wordt er bovenop de gebakken tegel een glazuurlaag aangebracht, die zowel decoratief (kleur, motief, glans) als functioneel (bescherming tegen vocht, vlekken, krassen) werkt.

Let op: er bestaan ook ongeglazuurde keramische tegels, zoals sommige soorten terracotta en porselein.

Keramische tegels onderscheiden zich op meerdere vlakken van andere soorten tegels en vloerafwerkingen:

Verschil in grondstof

Niet alle tegels zijn keramisch. Natuursteentegels bijvoorbeeld (zoals marmer, leisteen, graniet, travertin) worden direct uit gesteente gezaagd en niet gebakken. Ook bestaan er composiettegels of betontegels, die uit cement, zand en toeslagstoffen bestaan en dus niet keramisch zijn. Keramische tegels hebben het voordeel dat ze zeer gelijkmatig geproduceerd kunnen worden, wat zorgt voor exact dezelfde maten en kleuren, wat er voor zorgt dat de plaatsing veel makkelijker gaat dan bij natuursteen of beton.

Gebruik bij vloeren en wanden

Keramische tegels zijn uitermate geschikt voor zowel van keramische vloer- en wandtegels. Het verschil zit vaak in de hardheid en slijtvastheid van de tegel. Wandtegels hoeven minder hard te zijn en zijn vaak lichter, dunner en met een decoratieve glazuurlaag. Vloertegels daarentegen moeten bestand zijn tegen belasting, slijtage en vaak ook tegen vorst (zeker bij gebruik buitenshuis). Daarom worden vloertegels dikker en harder gebakken. Technisch gezien kun je een vloertegel ook tegen de wand plaatsen, maar omgekeerd kan een wandtegel meestal niet op de vloer worden toegepast vanwege de lagere sterkte.

Een van de voordelen van keramische vloer- en wandtegels is dat ze makkelijk zijn schoon te houden. Stofzuigen gaat erg makkelijk over deze vloer, ook een dweil vliegt over het oppervlak. Zelf maak ik de vloer schoon met een vochtige dweil met wat allesreiniger of dasty; vlekken vliegen eraf.  Wat heel fijn is, is dat ze niet snel zullen krassen en verkleuren. Alleen heel oude keramische vloeren (van 30 jaar of ouder) vertonen weleens slijtplekken, als er echt vaak over gelopen is.

Keramiek of plavuizen?

De term plavuizen wordt in de volksmond vaak gebruikt voor keramische vloertegels, met name de grotere, stevige varianten. Strikt genomen zijn plavuizen dus meestal keramisch, maar de term kan verwarrend zijn omdat sommige mensen er ook betontegels of zelfs natuursteen mee aanduiden. In de praktijk zijn de meeste moderne plavuizen die in huizen worden toegepast inderdaad keramisch.

Voordelen van keramische tegels

  • Makkelijk in onderhoud: Het glazuur maakt de keramiek vlekbestendig en eenvoudig te reinigen.
  • Hygiëne: Het oppervlak is niet poreus (zeker bij geglazuurde of porseleinen varianten).
  • Veelzijdig: Beschikbaar in talloze formaten, kleuren, motieven en structuren, inclusief houtlook, betonlook en natuursteenimitaties.
  • Duurzaam: Keramiek slijt nauwelijks, behoudt zijn kleur en is bestand tegen krassen.
  • Bestand tegen vocht: Daarom ideaal voor badkamers, keukens en buitentoepassingen (mits vorstbestendig).

Varianten binnen keramische tegels

  • Steengoed: Hardgebakken, dicht materiaal, vaak vorstbestendig.
  • Aardewerk: Zachter, poreuzer, vaak alleen geschikt voor wanden.
  • Porselein: Zeer hard, vrijwel waterdicht, slijtvast en vaak door-en-door gekleurd. Dit is de topcategorie onder keramische tegels.
  • Terracotta: Traditionele ongeglazuurde, rode kleitegels (of in andere tinten, ze kunnen ook geverfd zijn), maar erg makkelijk breekbaar, dus alleen geschikt voor wanden.